Enterprise Architecture Tooling: tussen de regels van het kwadrant

“Architectuur is een gevaarlijke mix van kracht en impotentie.” ― Rem Koolhaas

Wat is Enterprise Architecture Tooling?

Hoewel bovenstaande quote natuurlijk gaat over bouwkundige architectuur, is het net zo goed van toepassing op de wereld van Enterprise Architecture. Enterprise Architecture (EA) wordt gedefinieerd als “de structuur van componenten, hun relaties en de principes en richtlijnen die richting geven aan hun ontwerp en evolutie”, en raakt hiermee elementen op het gehele gebied van de inrichting van business, data, applicaties en infrastructuur. EA helpt organisaties hun (veelal) legacy IT-landschap te transformeren in een geïntegreerde, bestuurbare en duurzame omgeving, met voordelen op het gebied van een efficiënte aansturing van zowel business als IT en succesvolle digitale transformatie als gevolg.

EA is een relatief jong onderzoeksgebied en bevindt zich op het snijvlak van business en IT. De strategische relevantie wordt onderstreept door Gartner’s onderzoek, dat een groei van de markt voor EA tooling van 30% rapporteert – alleen al over het laatste jaar. EA tooling helpt organisaties om de behoefte aan en impact van aanpassingen in de IT-architectuur in kaart te brengen. EA tools doen verder dienst als een centrale repository voor (een metamodel) van objecten en (meta)data en helpen om de onderliggende processen en structuren verder te presenteren en analyseren.

Om je de weg te kunnen wijzen tussen kracht en impotentie in de wereld van EA tooling hebben we Gartner’s Magic Quadrant voor EA tools verder geanalyseerd. We nemen je graag mee in onze bevindingen.

Gartner’s Magic Quadrant for Enterprise Architecture tools

Eind 2021 publiceerde Gartner haar Magic Quadrant voor Enterprise Architecture Tools. Het rangschikt de best presterende leveranciers met focus op EA tooling én een bijbehorend momentum in de markt langs twee assen: enerzijds de ‘ability to execute’, anderzijds de ‘completeness of vision’.

Bij ‘ability to execute’ (vrij te vertalen als slagkracht van de applicatie) gaat het niet alleen om de mogelijkheden (standaard dan wel optioneel) van het product zelf, maar ook om zaken als de salesstrategie, het beschikbare track record en de bijbehorende klantervaringen.

De ‘completeness of vision’ (denk: zicht op de markt) is bepaald door te kijken naar de marktvisie van de leverancier (bijvoorbeeld de trends die een leverancier verwacht, de wijdheid aan mogelijke toepassingen voor de aangeboden tool, verwachte ontwikkelingen in de markt), innovatief vermogen en strategie. Door de verschillende oplossingen langs deze dimensies te plotten ontstaat een kwadrant met Leaders, Challengers (huidige runner-ups die het tot Leader kunnen schoppen), Visionaries (innovatieve buitenbeentjes in de markt) en Niche players (veelal opererend in een sub-segment van de markt).

Gartner heeft zestien EA tools onder de loep genomen, waarop acht zijn gekwalificeerd als leader, drie als challenger, één als visionary en vier als niche players. Het kwadrant zelf staat hieronder en het volledige rapport kunt u hier terugvinden.

Drie verborgen geheimen in het Magic Quadrant

Los van de sterktes en aandachtspunten van de afzonderlijke oplossingen valt tussen de regels van het rapport een drietal zaken op:

1. Samenwerking is de toekomst

De beste EA tools excelleren in waar EA voor bedoeld is: de brug slaan tussen business en IT. Mede door de krachtige visuals heeft EA tooling grote potentie als het aankomt op de vertaling van data naar informatie en van informatie naar inzicht. Goede EA tooling verwerkt data over strategie en scenarioplanning of producten, klanten en concurrenten net zo eenvoudig als dat het informatie over hard- en

software verwerkt, waarbij stakeholders uit zowel de business als IT goed met een dergelijk systeem uit de voeten kunnen. Het is juist deze samenwerking tussen business en IT, tussen de huidige situatie en een gewenste toekomstige situatie, tussen korte- en langetermijndoelstellingen die de Leaders de markt doen domineren, en waar de andere leveranciers in moeten investeren om een Leader te kunnen worden.

2. Alle Leaders investeren in Machine Learning

Na het evalueren van alle sterktes en aandachtspunten van de afzonderlijke tools valt één ding op: alle Leaders zijn bezig met toepassing van Machine Learning (ML) in hun oplossingen. Functionaliteit omtrent ML is ofwel reeds vervat in de sterktes, of is opgenomen in de product roadmap om snel in het product te kunnen worden opgenomen. Zoals alle toepassingen van ML is het ook hier de vraag hoe ML kan helpen in strategische besluitvorming en precies dat is dan ook waar ML in EA om draait: hoe kan ML helpen om tot goede besluiten in het IT-landschap te komen, en hoe kunnen we het menselijk talent dat nodig (maar moeilijk te vinden) is om de complexiteit van een IT-landschap te begrijpen om het uiteindelijk te kunnen verbeteren of stabiliseren versterken?

3. De markt houdt zichzelf in een wurggreep

Hoewel de markt voor EA tooling natuurlijk nog jong en volop in ontwikkeling is, lijkt het er helaas op dat nagenoeg alle spelers één ding gemeen hebben: ze houden er een complexe en mogelijk ondoorzichtige prijsstelling op na. In een even logische als spijtige reactie zie je dat gebruikers het bij een beperkt aantal licenties houden om zich te beschermen tegen investeringen die mogelijk hoger uitvallen dan gepland. Ofschoon dit natuurlijk erg begrijpelijk is als een poging de kosten voor een EA tool in de hand te houden, betekent het in de praktijk vaak dat de EA tool alsnog alleen op de IT-afdeling wordt gebruikt – en dat was precies waar het niet voor was bedoeld.

De toekomst van EA tools

In het kader van dit laatste punt verwachten we dat een de consolidatie van de markt gepaard zal gaan met een meer voorspelbare prijsstelling voor de beschikbare oplossingen, en uiteraard zijn we benieuwd hoe de verschillende trends en ontwikkelingen de markt voor EA tooling verder zullen gaan vormgeven. Uiteindelijk draait EA om één ding: het aangaan van een goed huwelijk tussen business en IT. We geloven dat EA tooling helpt om dit proces verder te professionaliseren en democratiseren.

Bij 2-cnnct volgen we de ontwikkelingen op de voet. Ook op de hoogte blijven? Of verder praten over EA, de tools, of enterprise architecture binnen uw organisatie? Volg ons op LinkedIn of plan hier een kennismaking in!